Jednym z najważniejszych aspektów funkcjonowania każdej firmy jest niezależna ocena jej działań mająca na celu ich usprawnienie. Dokonują jej audytorzy – zawód ten powstał w latach 30-tych XX w., w związku z czym uznaje się go za stosunkowo młody. Niemniej zainteresowanie nim jest ogromne.
Ile zarabia audytor w Polsce?
Audytor to bardzo dobrze opłacana profesja. Wysokość zarobków jest co prawda uzależniona od wielu czynników, aczkolwiek minimum 5000 zł brutto to standard. Sporo zależy tutaj od branży, w jakiej specjalizuje się audytor. Nie bez znaczenia jest również to czy swoje obowiązki wykonuje jako audytor zewnętrzny czy wewnętrzny – w tym pierwszym przypadku może liczyć na wyższe uposażenie, przeciętnie kształtuje się ono na poziomie 6200 zł brutto. Najlepsi w tym fachu specjaliści zarabiają powyżej 8000 zł brutto.
Czym zajmuje się audytor?
Audytor ponosi odpowiedzialność za przeprowadzanie audytów, których nie należy mylić z kontrolami. W przypadku kontroli, które są przeprowadzane na zlecenie, chodzi o znalezienie nieprawidłowości i o ocenę danego zjawiska już po jego realizacji. Audyt natomiast ma charakter niezależny i działa w oparciu o plan, zaś jego celem jest usprawnienie działań organizacji oraz określenie zapotrzebowania na konkretne czynności jeszcze przed wdrożeniem ich w praktykę.
Spośród szczegółowych czynności wykonywanych przez audytorów wymienia się m.in.:
• czynne uczestnictwo w projektach audytowych,
• testowanie oraz opisywanie systemów kontroli wewnętrznej/zewnętrznej,
• badanie danych finansowych oraz księgowych wszystkich działów organizacji,
• wykrywanie błędów w dokumentacji finansowej oraz księgowej,
• przedstawianie rekomendacji, dzięki którym możliwe jest dokonanie poprawy w obszarze księgowości i finansów firmy,
• współpraca z audytorami zewnętrznymi – dotyczy to audytorów wewnętrznych,
• analiza kluczowych procesów i zasobów organizacji,
• uczestnictwo w projektowaniu nowych systemów kontroli,
• analizowanie rozmaitych systemów pod kątem wystąpienia ryzyka,
• opracowywanie raportów wraz z wnioskami oraz zaleceniami.
W tym momencie warto nadmienić, iż z uwagi na przedmiot oceny wyróżnia się wiele typów audytów, jak np.:
• audyt działalności,
• audyt informatyczny,
• audyt finansowy,
• audyt marketingowy,
• audyt środowiskowy,
• audyt energetyczny,
• audyt ekologiczny,
• audyt personalny,
• audyt jakości.
Jak zostać audytorem?
Kwestie związane z wykonywaniem zawodu audytora w Polsce określa ustawa o finansach publicznych. Zgodnie z nią kandydat na audytora musi spełniać kilka warunków:
• posiadać obywatelstwo jednego z krajów członkowskich UE,
• mieć pełną zdolność do czynności prawnych i praw publicznych,
• być osobą niekaraną,
• posiadać wykształcenie wyższe co najmniej w stopniu licencjata.
Jeśli chodzi o wykształcenie, to zdecydowanie preferowani są absolwenci kierunków ekonomicznych. Obecnie wiele uczelni oferuje możliwość specjalizowania się z audytu. Oprócz tego mile widziane jest posiadanie certyfikatów – np. Certified Internal Auditor, Certified Fraud Examiner, Certified Financial Services Auditor etc. – oraz dokumentów potwierdzających ukończenie szkoleń pozwalających poszerzać dotychczasową wiedzę oraz zdobywać nowe umiejętności. W zawodzie audytora niezwykle ważne jest to, by nieustannie się rozwijać – to znacząco zwiększa szanse na rynku pracy.
Jeśli audytor chce świadczyć usługi jako niezależny ekspert, musi koniecznie zdobyć uprawnienia niezbędne do pracy na stanowisku rewidenta. To wiąże się z posiadaniem minimum 5-letniej praktyki w księgowości oraz zdaniem egzaminu państwowego. Gdy zaś w rachubę wchodzą uprawnienia biegłego rewidenta, należy złożyć jeszcze jeden egzamin państwowy oraz uzyskać członkostwo w Krajowej Izbie Biegłych Rewidentów.
Ponadto w omawianym zawodzie istotną rolę odgrywają predyspozycje takie jak m.in.:
• dyspozycyjność,
• odpowiedzialność,
• sumienność,
• wysoka kultura osobista,
• łatwość nawiązywania kontaktów,
• rzetelność,
• niezależność,
• dobra organizacja pracy,
• umiejętność pozyskiwania i weryfikowania informacji.
Audytor – własna firma
Wielu audytorów decyduje się na prowadzenie działalności na własną rękę – tak powstają firmy audytorskie posiadające różne formy prawne. W zależności od tego czy jest to np. jednoosobowa działalność gospodarcza czy spółka konieczne jest dopełnienie odpowiednich formalności. Najprościej sprawa przedstawia się z jednoosobową działalnością gospodarczą – w urzędzie gminy lub miasta składa się wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Jest jednak kilka kwestii, o których należy pamiętać. Firma audytorska jest podmiotem zaufania publicznego, w związku z czym musi ustanowić i przestrzegać wzorców jakości zgodnych z wymogami zasad kontroli jakości. To, jaki charakter i zakres mają opracowane przez firmę audytorską zasady i procedury, jest podyktowane licznymi przesłankami, aczkolwiek w tym kontekście wskazane jest uwzględnienie m.in. wymogów etycznych, standardów wykonywania zawodu, kwalifikacji i doświadczenia osób odpowiedzialnych za przeprowadzanie audytów itp.
